To nie przypadek, że 22 czerwca, dzień po przesileniu letnim i dwa dni przed świętem Jana Chrzciciela (czyli nocą Kupały) odbyła się Ogólnopolska Konferencja Naukowa dotycząca ludowych wierzeń, medycyny i magii, zatytułowana „Karpaty pełne czarów”.  

W dniu tym udało nam się skupić w Nowym Targu naukowców i doktorantów z różnych środowisk, którzy w 10 referatach przedstawili swoje wyniki badań w ramach omawianych zagadnień.

W ramach trzech bloków tematycznych poruszono różne zagadnienia. Była więc mowa o demonach w wierzeniach ludowych Zagórzan, obrzędowości rodzinnej Romów, tajemnych miejscach na polskim Spiszu, czarodzieju Bulandzie z Gorców i apotropeicznych roślinach stosowanych w medycynie ludowej. Przedstawiono także rytuału magiczne stosowane przez znachorów i wiejskie czarownice, sposoby rzucania i odczyniania uroków oraz magię obecną w kulturze Łemków. W ramach towarzyszących konferencji warsztatów kulturoznawczych zapoznano słuchaczy z symboliką i magicznym znaczeniem poszczególnych elementów góralskiego stroju, a także z wyobrażeniami najczęściej występujących demonów w górach (strzyg, płanetników, boginek, zmory i błędnych ogników). Na zakończenie wyświetlono film dokumentalny pt. „Nawiedzenie” (tytuł oryginalny: „Ivetka a hora”, reż. Vít Janek, 2008), traktujący o kulcie maryjnym w Litmanovej na Słowacji.

Materiały pokonferencyjne zostaną opublikowane w formie zbiorczej pracy z początkiem 2014 roku.

Ciekawostką jest, że wśród wszystkich referentów znalazł się tylko jeden mężczyzna, reszta to same kobiety. Czyżby więc był to taki mały „zlot czarownic”? Fakt, że gdy zaczęły się wykłady nagle jasne i słoneczne niebo zamieniło się w rzucające piorunami zwały ciemnych chmur. Mówiono także, że w Bursie Gimnazjalnej przeraźliwie skrzypiały drzwi, a zawieszone na ścianach kartki z informacjami, w której sali odbywa się sesja ciągle spadały na podłogę…

foto: R. Kowalski i A. Talar