Wykład o pragóralach 
prof. Pawła Valde-Nowaka

 

Kolejny cykl wykładów Kulturowego Gościńca został zainaugurowany wystąpieniem znanego archeologa prof. Pawła Valde-Nowaka, który w trakcie spotkania pt. „Pragórale. Neandertalczyk i wczesny Homo sapiens na Podhalu” mówił głównie o odkryciach w jaskini w Obłazowej.

W jaskini tej znaleziono bardzo cenne eksponaty z epoki paleolitu mające swoje znaczenie w światowej archeologii. Najcenniejszym znaleziskiem jest bumerang wykonany z ciosu mamuta sprzed 30 tys. lat. Prawdopodobnie został on tam zdeponowany przez wczesnego Homo sapiens w ramach obrzędów rytualnych. Profesor wspomniał również o innych znalezionych tam przedmiotach jak paliczki palców praczłowieka (najstarsze ludzkie szczątki w Polsce), narządza służące do obróbki skóry wykonane z radiolarytu, groty, zbrojniki i pięściaki oraz kości pradawnych zwierząt, m.in. hien, mamutów i lemingów. Dzięki tym odkryciom niewielka jaskinia w sercu Podhala znalazła się w centrum zainteresowania archeologów z całej Europy. Dziś ta niewielka grota o wymiarach 6x9 metrów lepiej znana jest w świecie niż w Polsce – podsumowuje profesor. Publikacje na jej temat ukazały się w uznanych czasopismach naukowych takich jak „Nature”, nakręcono również kilka filmów dokumentalnych m.in. dla BBC i National Geographic. Nie dalej jak w zeszłym roku gościliśmy w jaskini amerykańskiego paleoantropologa światowej sławy Erika Trinkausena, a w czerwcu tego roku Obłazowa znajdzie się na szlaku uczestników międzynarodowego naukowego Kongresu Kultury Graweckiej. Wszystko to za sprawą prawdziwych skarbów, które udało się w niej odkryć. Podczas ostatnich badań, w jednym wiadrze przesiewanego przez sita osadu znaleźliśmy ok. 100 artefaktów, co daje wynik niebywały i wręcz szokujący.

Prelegent wspomniał również o innych stanowiskach archeologicznych na Podtatrzu, m.in. o Lipnicy Wielkiej, Sromowcach Wyżnych, Konikówce, Podczerwonym czy Dziale koło Ludźmierza. Wykład cieszył się dużym uznaniem. Prelegent przedstawił zagadnienie problemowo opisując proces odkrywania znalezisk i formułowania tez naukowych na ich podstawie.

Wykład zakończył się gromkimi oklaskami i długą dyskusją.

 

tekst: Katarzyna Ceklarz

foto: Jan Ciepliński