wernisaż wystawy
 odbył się 25 kwietnia 
i połączony był z wykładem Ewy Pasternak-Kapery 
„Zapis humanistyczny"
 
oraz prezentacją filmu A.Różyckiego 
 "Nieskończoność dalekich dróg"
   

Rabka ma wielki potencjał. Zarówno w przeszłości żyli jak i obecnie żyją w niej ludzie nieprzeciętni, którzy tworzą rzeczy oryginalne i zaskakujące. Szkopuł jednak w tym, że dzisiaj trudno dostrzec ich pracę czy odnaleźć ich na kartach rabczańskiej historii. Tak właśnie jest z fotografiami autorstwa Zofii Rydet, która choć była mocno związana z naszym miastem, to nie jest znana szerszemu gronu rabczan a i sama nie zostawiła w nim widocznych śladów swojej pracy. Nie było to do końca z jej winy (jeśli w ogóle można tu mówić o jakiejś winie). Zofia Rydet opracowała album fotograficzny zawierający zdjęcia rabczańskiego krajobrazu. Dokonała wyboru fotografii, ułożyła je według własnego pomysłu i zaprojektowała okładkę. Rozpoczęła również rozmowy z potencjalnym wydawnictwem. Z różnych przyczyn album ten nie doczekał się jednak publikacji. Być może w przyszłości ktoś znów się nad nim pochyli i dokończy rozpoczęty projekt. Rabka mogłaby się wówczas cieszyć niepowtarzalną publikacją ukazującą miasto z lat 60. i 70., takie, którego już w wielu przypadkach nie znajdziemy.

Rabka dwa razy, jak do tej pory, miała możliwość zapoznania się z pracami Zofii Rydet. Pierwsze przypomnienie jej twórczości miało miejsce w 1991 roku, kiedy Muzeum im. Wł. Orkana oraz Miejski Ośrodek Kultury zorganizowało wystawę jej prac połączoną z projekcją filmu pt. „Nieskończoność dalekich dróg czyli podpatrzona i podsłuchana Zofia Rydet A. D. 1989” w reż. Andrzeja Różyckiego. Na wernisażu obecna była sama autorka (zmarła w 1997 r.), która osobiście wybrała prezentowane prace a także opowiadała o ich genezie i znaczeniu.

Obecnie jej fotografie oglądać można w Rabce po raz drugi. Zaprezentowano kilkadziesiąt zdjęć z najsłynniejszego cyklu artystki pt. „Zapis Socjologiczny”. Wernisaż, podobnie jak i ten sprzed lat, wzbogacony został o projekcje wspomnianego filmu. Dodatkowo można było wysłuchać wykładu dotyczącego jej twórczości, autorstwa Ewy Pasternak-Kapery, specjalizującej się w historii fotografii. Miłym akcentem było także krótkie wprowadzenie, wygłoszone przez Marię Sokół-Augustyńską, prezes Fundacji a prywatnie bliską rodzinę artystki i spadkobiercę jej dorobku.

Katarzyna Ceklarz


    
Wystawę otwarły Prezes Zarządu Fundacji im.Zofii Rydet, pani Maria Sokół-Augustyńska oraz Katarzyna Ceklarz z naszego Stowarzyszenia. 

Wiecej o Zofii Rydet:

Współorganizator:

Wykład sfinansowany ze środków UM

foto Piotr Kolecki
więcej zdjęć w :::galerii
Zobacz także:
:::UM Rabka-Zdrój
:::Fotojanografia


Zofia Rydet jest jedną z tych artystek, które, nie wiedzieć czemu są bardziej znane i doceniane w szerokim świecie niż w miejscowości, z którą były związane bezpośrednio. Aby to zmienić Stowarzyszenie Kulturowy Gościniec wraz z Fundacją im. Zofii Rydet oraz Rabczańskim Towarzystwem Fotograficznym pragnie zorganizować wystawę fotografii, która choć ukaże tylko część jej ogromnego dorobku (cykl fotografii pt. „Zapis Socjologiczny”) to, wzbogacona w wykład na temat jej twórczości oraz film, pozwoli poznać tę mistrzynie reportaży, portretu i makrofotografii.

Zofia Rydet oraz starszy od niej brat Tadeusz urodzili się w Stanisławowie. Przygoda i fascynacja fotografią zaczęła się u tego rodzeństwa dość wcześnie. I choć to Tadeusz był dla Zofii nauczycielem i mistrzem w fotografowaniu to jednak ona zdobyła miano Pierwszej Damy Polskiej Fotografii. Artystyczne zdjęcia Tadeusza ze Stanisławowa sprzedawana w formie widokówek pozwoliły jej przetrwać wojnę. Kupowane przez Niemców stacjonujących na kresach wschodnich cieszyły się takim powodzeniem, że wielokrotnie zmuszona była kopiować je nocami, aby zaspokoić potrzeby. Brat był w tym czasie w wiezieniu. Wojny, historyczne zawieruchy i zmiany sprawiły, że obydwoje w latach 40. znaleźli się w Rabce. Tadeusz osiadł tu na stałe, pracując na kierowniczym stanowisku Spółdzielni „Las”. Zofia na dłużej zatrzymała się w Rabce tylko w ostatnich miesiącach wojny (znajdując zatrudnienie u biurze przedsiębiorstwa kolejowego w Chabówce). W kolejnych latach wielokrotnie przyjeżdżała do Rabki na święta i wakacje, zawsze zatrzymując się w domu brata przy ul. Polnej. Podczas tych spotkań powstał album zatytułowany przez autorkę „Rabka w obiektywie Zofii Rydet”, który nigdy nie doczekał się publikacji.

Po wojnie, po krótkim pobycie w Rabce Zofia wyjechała, wielokrotnie się przeprowadzała by w efekcie osiąść w Gliwicach. Tam debiutowała w 1954 r. będąc członkiem Gliwickiego Towarzystwa Fotograficznego. Od tej chwili jej kariera fotograficzna nabrała tempa. Praktycznie nie rozstając się z aparatem fotografowała świat wiejski portretując jej mieszkańców w ich naturalnym środowisku. Tak powstał najsłynniejszy cykl fotografii zatytułowany „Zapis Socjologiczny” oraz album „Mały Człowiek”, w którym artystka skupiła się na wizerunku dziecka. W jej dorobku szczególną uwagę przyciągają również takie projekty jak cykl fotomontaży „Świat uczuć i wyobraźni”, album „Obecność” dotyczący kultu osoby Jana Pawła II czy „Nieskończoność dalekich dróg”.

Zofia Rydet zmarła w 1997 roku. Pochowana została na rabczańskim cmentarzu parafialnym przy ul. Orkana.

Katarzyna Ceklarz

 

  stat4u