Wykład o modernistycznej architekturze uzdrowisk i promocja wydanej przez nasze Stowarzyszenie książce "Blask dawnej Rabki"

25 kwietnia do galerii "Pod Aniołem" zaprosiliśmy wszystkich mniej lub bardziej interesujących się architekturą okresu międzywojennego, a szczególnie architektoniczną historią polskich uzdrowisk tego okresu. O tendencjach, także w światowym budownictwie lat dwudziestych XX wieku opowiadał dr Michał Wiśniewski, architekt i historyk sztuki z Uniwrystetu Ekonomicznego i Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie. Druga część wieczoru poświęcona była już tylko Rabce i wybranym budynkom opisanych w właśnie wydanym przez nas   albumie "Blask dawnej Rabki".  


dr Michał Wisniewski i Jan Ceklarz



Sławomir Spórna

Katarzyna Ceklarz i nasze stoisko

I trzeba przyznać, że zainteresowanych było tylu, ilu pomieścić zdołała sala w galerii "Pod Aniołem". Było to trzecie, zorganizowane przez nasze Stowarzyszenie spotkanie z cyklu poświęconego architekturze Rabki. Wykład dr Michała Wiśniewskiego, który wypełnił pierwszą godzinę spotkania, był podsumowaniem tego cyklu, ukazującym architektoniczny rozwój naszego uzdrowiska na tle innych polskich uzdrowisk i zmian, jakie zachodziły w europejskim budownictwie uzdrowiskowym. Wykład uświadomił zebranym, że gdy Rabka, podobnie jak Zakopane i wiele innych uzdrowisk były jeszcze zupełnie nieznanymi wioskami, takie uzdrowiska jak Krynica miały już dobrze rozwiniętą infrastrukturę uzdrowiskową, a w Europie powstawały już projekty ściśle podporządkowane funkcji uzdrowiskowej. I właśnie najbardziej dynamiczny rozwój Rabki przypada na ten okres w rozwoju architektury, który znamy pod pojęciami funkcjonalizmu i modernizmu. Dowodami są liczne budynki okresu międzywojennego, które budowane były w Rabce. A jest ich w Rabce kilkadziesiąt, od wielkich, takich jak sanatorium Rodziny Kolejowej im. Piłsudskiego przy ul. Kościuszki czy sanatorium dra Cybulskiego przy ul. Polnej, po niewielkie wille, jak "Pallace" przy ul.Pocztowej, czy  "Stasin" przy ul. Słonecznej.  

Ale rabczańskim budynkom poświęcona była druga część spotkania. Pod koniec marca ukazało się albumowe wydawnictwo poświęcone piętnastu budynkom, reprezentującym cztery style w rabczańskiej architekturze z okresu od powstania uzdrowiska do wybuchu II wojny światowej. Książka powstała z inicjatywy Sławomira Spórny, krakowskiego biznesmena pochodzącego z Rabki, który o opisanie wybranych budynków poprosił dwie architektki - Anettę Poliszewską i Magdalenę Piekarz. Sam także sfinansował ich pobyt w Rabce i dalszą pracę nad wydawnictwem. W 2007 roku książka była gotowa, lecz, niestety, nie udało się zainteresować ówczesnych władz Rabki przygotowaniem i jej wydaniem.  W 2012 roku pan Sławomir skontaktował się z naszym Stowarzyszeniem i przekazał nam materiały zwiazane z książką. I tak Jan i Katarzyna Ceklarzowie zajęli się redakcją, jako zasadę przyjmując, że końcowym efektem ma być zapis z wędrówki fachowców po wybranych zabytkach architektury rabczańskiej. Oprawą graficzną, składem i drukiem zajął się Piotr Kolecki. Gotowa książka, uzupełniona o archiwalne zdjęcia ze zbiorów Piotra Kuczaja i Józefa Szlagi oraz o współczesne fotografie Jana Ceklarza i Piotra Koleckiego, trafiła do druku w marcu 2014r. 
Niestety, na spotkanie nie mogły przybyć Autorki, przebywające od dłuższego czasu poza granicami Polski. Przybyli za to aktualny burmistrz, pani Ewa Przybyło ze swoim zastępcą - Robertem Wójciakiem oraz były burmistrz i potomek rabczańskiego rodu Wieczorkowskich - Jan Wieczorkowski. Po krótkim wprowadzeniu Jana Ceklarza głos zabrał pan Sławomir Spórna, a po nim, o problemach związanych z sytuacją rabczańskich zabytków wypowiedzieli się burmistrzowie Ewa Przybyło i Jan Wieczorkowski. I tylko szkoda, że spotkanie nie znalazło zainteresowania wśród władz Uzdrowiska.   

tekst i foto: Piotr Kolecki

               

      Burmistrz Ewa Przybyło           były burmistrz Jan Wieczorkowski