100 huculskich pisanek wykonali uczestnicy warsztatów zorganizowanych w ramach Międzynarodowego Festiwalu Huculskiego „Słowiańska Atlantyda” w Rabce. 

Przez dwie godziny, ponad 60 uczestników 
w skupieniu wykonywało pisanki tradycyjną metodą huculską. Nad wszystkim czuwała Anna Warzecha - instruktorka, która zaprezentowała się w pięknym huculskim stroju regionalnym. 
W ostatnim tygodniu przeprowadziłam 
w Krakowie 3 przedświąteczne warsztaty ale żadne z nich nie cieszyły się taką popularnością jak rabczańskie – mówiła Anna Warzecha 
w trakcie zajęć. Po raz pierwszy mam tak zróżnicowaną grupę wiekową. W Krakowie to zazwyczaj dzieci wykonywały pisanki, a rodzice przyglądali się z boku;  tutaj do pracy zabrali się wszyscy, nawet panowie. W kilku przypadkach miałam wrażenie, że to właśnie rodzice bardziej zainteresowali się tą trudną, wbrew pozorom techniką, niż dzieci. Mam nadzieje, że huculskie pisanki, które zostaną zabrane po warsztatach do domu, urozmaicą świąteczne stoły wzbudzając zainteresowanie pozostałych domowników tradycją górali ze wschodu.

Wykonanie huculskiej pisanki wymaga cierpliwości, precyzji i wyczucia. Na jajku, które należy ogrzać w dłoniach, wykonuje się woskiem („pisze” – stąd słowo „pisanka”) wybrany przez siebie wzór, który ma pozostać w naturalnym kolorze. Następnie jajo zanurza się w żółtym barwniku. Po zafarbowaniu nakłada się kolejną warstwę wosku tworzącą dalszy ciąg ornamentu, który docelowo ma pozostać żółty. Jajo wędruje do kolejnego barwnika – czerwonego zmieniając swój kolor tam gdzie nie został naniesiony wosk. Trzecim etapem jest znowu pisanie woskiem po skorupce i farbowanie na kolor czarny. Po całym procesie wosk zostaje w całości zdjęty (rozpuszczony nad świecą) odsłaniając trójkolorową pisankę.

Jest to tak zwana technika batikowa, polegająca właśnie na tym, aby pokrywać woskiem te części jaja, które mają pozostać niezabarwione danym kolorem. Kolory barwników nie są przypadkowe. Huculi z każdym z nich wiążą określone znaczenie: żółty oznacza urodzaj, czerwony – miłość a czarny – zaorane pole mające przynieść obfity plon. Do najstarszych (i jednocześnie najprostszych) ornamentów wykonywanych na pisankach należą wzory geometryczne (krzyż, gwiazdy, romby, kropki) oraz roślinne i zwierzęce (kwiaty, liście, ptaki, konie), które są już jednak bardziej skomplikowane i wymagające wprawy.

Wykonując świąteczne pisanki ważne jest także wcześniejsze duchowe przygotowanie. 
W tradycji huculskiej należało przeprosić wszystkich swoich wrogów, wybaczyć innym ich winy a także pozbyć się złych myśli. Prace wykonywano zazwyczaj w spokoju i skupieniu czekając na święta, które podobnie jak jajko, symbolizują nowe życie, pokonanie śmierci i radość.

Katarzyna Ceklarz

 
        foto.: Piotr Kuczaj  
 ::: wiecej zdjęć w Galerii